KEEP ON – rozmowa z marszałkiem województwa świętokrzyskiego Andrzejem Bętkowskim

O realizacji międzynarodowego projektu KEEP ON rozmawiamy z marszałkiem województwa świętokrzyskiego – Andrzejem Bętkowskim.

– Panie Marszałku, w listopadzie tego roku dobiegnie końca realizacja I fazy projektu KEEP ON, którego głównym założeniem było upowszechnienie sprawdzonych rozwiązań w sektorze kultury. Czas na pierwsze podsumowania.

– Trzy lata temu przystępowaliśmy do tego międzynarodowego projektu z ogromnymi nadziejami, które wiązały się m.in. z możliwością wymiany doświadczeń, podpatrywania dobrych praktyk i wdrażania ich na naszym świętokrzyskim gruncie.  Projekt KEEP ON skupia bowiem partnerów z krajów Europy, mających ogromne doświadczenie w efektywnym zarządzaniu bogatym dziedzictwem kulturowym. Co warto podkreślić – w grupie interesariuszy projektu z naszego regionu znalazło się kilkanaście instytucji zarządzających placówkami kultury, w tym: Muzeum Wsi Kieleckiej, Regionalne Centrum Naukowo-Technologiczne w Podzamczu, Gmina i Miasto Chęciny, Muzeum Narodowe w Kielcach, Muzeum Okręgowe i Urząd Miejski w Sandomierzu, Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach, powiat opatowski, Pustelnia Złotego Lasu w Rytwianach oraz Geopark Kielce. Każda z nich wniosła do projektu swoje doświadczenia, ale otrzymała także cenną wiedzę i praktyczne wskazówki, jak sprawnie zarządzać placówkami kultury, głównie w zakresie ich finansowania i jak efektywnie wykorzystywać na ten cel unijne fundusze.

– Podkreśla Pan międzynarodowy charakter projektu. Dlaczego jest to tak ważne?

– Rzeczywiście projekt KEEP ON, który realizowany jest w ramach programu Interreg Europa 2014-2020, to przedsięwzięcie międzynarodowe, którego partnerami są takie kraje jak: Grecja, Hiszpania, Włochy, Portugalia i Chorwacja. Województwo świętokrzyskie jest jedynym polskim partnerem projektu. W ramach projektu odbyło się wiele spotkań partnerskich, wizyt studyjnych i warsztatów. Ten międzynarodowy wymiar pozwala na szerokie spojrzenie na zagadnienia zarządzania kulturą, po to, by środki, które będziemy mieli do dyspozycji na finansowanie inwestycji związanych z tym obszarem jak najlepiej spożytkować.  Wykorzystując przysłowie – co kraj, to obyczaj – można stwierdzić, że każdy z partnerów ma swój oryginalny pomysł na zarządzanie dziedzictwem kulturowym, możemy sobie nawzajem wskazać drogi do pozyskania środków na efektywne wykorzystanie już istniejącej infrastruktury kulturalnej. Warto wykorzystywać dobre praktyki, szczególnie mając na uwadze rozpoczynającą się perspektywę finansową Unii Europejskiej na lata 2021 – 2027.

–  Realizacja projektu rozpoczęła się w czerwcu 2018 r. Tymczasem początek roku 2020 przyniósł pandemię, która zamknęła cały świat, w tym również instytucje kultury. Czy dobre praktyki wypracowane w ramach KEEP ON są aktualne?

– Uważam, że tym bardziej warto pochylić się nad nimi. Ochrona dziedzictwa kulturowego to obszar, w którym napotykamy wiele trudnych wyzwań, placówki kultury muszą być elastyczne, muszą nauczyć się reagować na rzeczywistość. Pamiętajmy też, że pandemia kiedyś się skończy i wrócimy do normalności, a sale teatralne, koncertowe i muzea znów wypełnią się gośćmi. Wiele placówek kultury, mimo pandemii prowadzi ważne inwestycje – to wiąże się z ogromnymi nakładami finansowymi, których efekty trudno skomercjalizować. Najważniejsze jest, by instytucje kultury służyły społeczeństwu i były szeroko udostępniane. W projekcie KEEP ON ważne jest, by środki publiczne przekazywane na inwestycje w dziedzinie kultury były mądrze wydawane, słowem – by projekty z tego obszaru mogły wykazać się jak największą trwałością ekonomiczną i samowystarczalnością. Dodam, że efektem projektu jest opracowanie w partnerstwie ponadnarodowym Regionalnego Planu Działań, który w konsekwencji posłuży jako narzędzie wspomagające w procesie ewaluacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego, również w kontekście wykorzystania środków unijnych po 2020 roku.

– Dziękuję za rozmowę

Projekt KEEP ON – Effective policies for durable and self-sustainable projects in the cultural heritage sector (Skuteczne polityki dla trwałych i samowystarczalnych projektów
w sektorze dziedzictwa kulturowego) współfinansowany jest przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Interreg Europe, Oś Priorytetowa 4 Środowisko i Efektywne Gospodarowanie Zasobami